Kręcenie kierownicą

Kręcenie kierownicą to bodaj najczęściej źle wykonywany element techniki jazdy samochodem. A przecież to dzięki kierownicy wchodzimy w zakręty, wprowadzamy i wyprowadzamy auto z poślizgu oraz ogólnie czujemy co się z naszym pojazdem dzieje. Przeanalizujmy zatem na czym polega prawidłowa oraz nieprawidłowa technika kręcenia kierownicą.

Zanim jednak przejdziemy do konkretów chciałbym, aby czytelnik miał świadomość, że kręcenie kierownicą to czynność bardzo złożona i skomplikowana. Z tego powodu trudno jest przypisać jeden lub kilka prawidłowych sposobów kręcenia kierownicą i bez ogródek stwierdzić “Tak jest zawsze dobrze, a tak jest zawsze źle“. Nawet wśród ekspertów nie ma w tym przypadku zgody.

Wystarczy zresztą spojrzeć na filmowe onboardy z rajdów i wyścigów samochodowych. Nie znajdziemy dwóch kierowców manewrujących w ten sam sposób kierownicą. Dlatego chciałbym, aby artykuł ten posłużył jako pewien punkt odniesienia i dał Wam garść pomysłów odnośnie tego jak wypracować swój własny prawidłowy (!) sposób kręcenia kierownicą.

Nieprawidłowe kręcenie kierownicą

W celu wyrobienia prawidłowych nawyków musimy najpierw uświadomić sobie, że nasza aktualna technika kręcenia kierownicą jest zła. Przedstawię zatem kilka typowych błędów w kręceniu kierownicą.

kręcenie jedną ręką - technika nazywana niekiedy “mydełko fa” i polegająca na wykonywaniu pełnych obrotów kierownicą jedną ręką. Druga spoczywa wówczas na kolanie pasażerki lub dźwigni zmiany biegów.

Taka technika kręcenia kierownicą jest nieprecyzyjna i grozi całkowitym ześlizgnięciem się ręki z kierownicy. Ponadto w wielu usportowionych samochodach, których naturalną cechą jest słabsze wspomaganie układu kierowniczego, w ten sposób kręcić kierownicą się po prostu nie da.

Jedyną zaletą “mydełka fa” jest duża szybkość wykonywania skrętu kierownicy, co może być przydatne np. podczas manewrowania na parkingu. Nie nadużywajmy jednak tej metody…

chwyt od wewnątrz - technika polegająca na chwyceniu koła kierownicy od wewnątrz i wykonywaniu ruchu ciągnącego w dół… Zalet tej techniki praktycznie nie ma, posiada ona jednak kilka poważnych wad. Po pierwsze, nie mamy możliwości szybkiego odkręcenia kierownicy jeżeli nagle okaże się, że wpadamy w poślizg lub musimy ominąć dziurę. Po drugie, pozbawiamy się należytego czucia kierownicy pozwalającego wykryć np. poślizg przednich kół.

przekładanie kierownicy z ręki do ręki - Sposób polegający na wykonywaniu minimalnych ruchów kierownicą po jej bokach przypominający dojenie krowy. Niekiedy technika ta jest zalecana nowym kierowcom ze względu na jej prostotę.

Niestety, w ten sposób nie da się jeździć bezpiecznie. “Dojenie krowy” skutkuje szarpaniem - ruch kierownicą nie jest płynny co praktycznie uniemożliwia nam prawidłowe pokonywanie zakrętów.

Inne błędy

Jak wiadomo, po każdym skręcie kierownicy musimy jakoś sprawić aby kierownica wróciła do pierwotnego położenia - musimy kierownicę odkręcić. Obserwując innych kierowców łatwo zauważyć, że bardzo często popełnianym błędem jest puszczanie kierownicy i pozwolenie jej na samoistne wyprostowanie się.

Niektórzy kierowcy puszczają kierownicę całkowicie i gdy widzą, że ustawiła się ona w prawidłowej pozycji nagle ją łapią. Inni zdają sobie sprawę, że pewna doza kontroli jest potrzebna i delikatnie przytrzymują kierownicę pozwalając jej ślizgać się między palcami na zasadzie: mocniejszy uścisk - kierownica odkręca się wolniej, poluzowanie uścisku - kierownica odkręca się szybciej…

Oba powyższe sposoby odkręcania kierownicy są nieprawidłowe i mogą prowadzić do wypadku! Nie możemy zakładać, że kierownica sama się wyprostuje. A jeżeli do tego nie dojdzie możemy już nie mieć czasu na odkręcenie kierownicy. Jest to szczególnie ważne w autach przednionapędowych, gdzie mocne dodanie gazu w zakręcie powoduje poślizg przednich kół i niechęć kierownicy co samoistnego odkręcania się.

Zapamiętajmy więc, że to my sami powinniśmy prostować kierownicę w naszym samochodzie!

Prawidłowe kręcenie kierownicą

Dla porządku przyjmijmy, że w poniższych opisach punktem wyjścia jest zawsze prawidłowy chwyt kierownicy (”za piętnaście trzecia”). Analizujemy pokonywanie zakrętu w prawo.

skręt wyścigowy - nazywany czasami “gokartowym”. Jest to sposób skręcania używany w jeździe gokartem, lub bolidem Formuły 1, itp. Polega on na wykonywaniu skrętu kierownicy trzymając ręce na kierownicy w pozycji za piętnaście trzecia, aż do całkowitego skrzyżowania się rąk.

W cywilnych samochodach pozwala to na omijanie dziur, omijanie przeszkód, pokonywanie łagodnych łuków, wyprzedzanie innych pojazdów, zmianę pasa ruchu oraz przejeżdżanie zakrętów o kącie do ok. 40 stopni.

skręt szosowy - nazywany niekiedy “drogowym”. Technika ta polega na takim ustawieniu kierownicy jeszcze przed zakrętem, aby umożliwić pokonywanie długich łuków drogi trzymając skręconą kierownicę w pozycji za piętnaście trzecia.

Dzięki takiemu ustawieniu rąk na kierownicy “w środku zakrętu”, w każdej chwili istnieje możliwość pogłębienia skrętu lub wykonania szybkiej kontry, ominięcia przeszkody, etc.

Szosowe kręcenie kierownicą sprowadza się zatem do:
przeniesienia prawej reki na górną część koła kierownicy (2);
pociągnięcia kierownicy prawą ręką w prawą stronę pozwalając jednocześnie lewej ręce na ślizganie się po kole kierownicy (3);
zatrzymaniu rąk, gdy znajdą się ona w pozycji za piętnaście trzecia (4);

Teraz możemy wykonywać korekty toru jazdy na zasadzie skrętu gokartowego - jeżeli zajdzie taka potrzeba, po prostu kręcimy kierownicą bez odrywania rąk (4).



Wykonanie przedstawionego powyżej skrętu drogowego w połączeniu z głębokim skrętem wyścigowym w drugiej fazie jest moim zdaniem całkiem sensownym sposobem na przejeżdżanie większości łagodnych 90-stopniowych zakrętów jakie spotykamy w jeździe miejskiej.


skręt rajdowy - jest to skręt pozwalający na szybkie i dokładne kręcenie kierownicą z przekładaniem rąk. W ten sposób dokonujemy głębokich kontr, pokonujemy nawroty, jeździmy slalomem między pachołkami lub po prostu manewrujemy na parkingu.

Poniższy rysunek przedstawia technikę rajdowego kręcenia kierownicą.


Rozpoczynamy kręcenie kierownicą na zasadzie skrętu wyścigowego (1-2);
Gdy prawa ręka znajdzie się u dołu koła kierownicy przekładamy ją na górną część kierownicy cały czas kontynuując kręcenie lewą ręką (3-4);
Gdy lewa ręka znajdzie się u dołu koła kierownicy przekładamy ją na górną część kierownicy cały czas kontynuując kręcenie prawą ręką (5);
W końcowej fazie znowu wracamy do wyścigowego kręcenia kierownicą (6);

Inny sposób rajdowego kręcenia kierownicą zakłada przełożenie jeszcze przed zakrętem prawej ręki na górną część koła kierownicy tak jak w prezentowanym wcześniej skręcie drogowym. W ten sposób ustawiamy ręce “w gotowości” jeszcze przed wjechaniem w zakręt. Reszta elementów pozostaje bez zmian.