Trochê ciekawostek znalaz³em, to te¿ siê podzielê z Wami
Ogrody i parki w Japonii
20 lat muzeum Manggha
Ekologia w Japonii
Japoñska go¶cinno¶æ
Japoñskie festiwale
Japoñskie rêkodzie³o
Moda japoñska
Kuchnia japoñska
Sport i sztuki walki w Japonii
Tradycyjny teatr japoñski
Technologie Japonii
Atrakcje turystyczne Japonii
¦wiêta i festiwale Japonii
Ba¶nie i legendy Japonii
Edukacja w Japonii
Przyroda Japonii
Gry i zabawy japoñskie
Jêzyk japoñski
Kuchnia japoñska
Turystyka
Manga i Anime
90-lecie stosunków japoñsko-polskich
--- Aktualizacja 20-09-2014 o 00:19. Poprzedni post: 08-09-2014 o 21:55 ---
Tu co¶ dla zatwardzia³ych ju¿ mi³o¶ników sztuki tatua¿u.
Fajny dokument, rzadko poruszaj±cy t± tematykê (tatua¿u wykonywanego starodawn±, japoñsk± technik±, zwan± irezumi)
Jak stwierdze ¿e nadszed³ odpowiedni czas w ¿yciu, to sobie kiedy¶ strzele...
Tradycyjny tatua¿ Irezumi jest sztuk± zdobienia ludzkiego cia³a obrazami mitologicznych zwierz±t i ro¶lin, których pierwowzorów nale¿y doszukiwaæ siê w japoñskich ba¶niach.
Si³a rozwoju tego rodzaju tatua¿u jest zwi±zana z pogl±dem, ¿e jest to wyra¿enie aspiracji osi±gniêcia trudnych celów ¿yciowych, a ich odzwierciedlenie jest ³atwo dostrzegalne na mocno wytatuowanym ciele.
Posiadanie Irezumi jest dla nosz±cej go osoby wielkim wyzwaniem, w ten sposób wyznacza swoj± ¿yciow± ¶cie¿kê, któr± chce pod±¿aæ, jasno okre¶la cel w tej najwa¿niejszej z naszych podró¿y. Ponadto, poprzez wykonanie dobrze widocznego tatua¿u, publicznie zobowi±zuje siê do niezachwianej wierno¶ci wybranej drodze, a ka¿de odstêpstwo od niej równa siê z negatywn± ocenê innych. Tego typu tatua¿ jest nie tylko trudnym wyzwaniem, ale tak¿e powodem do dumy; dziêki niemu osoba nosz±ca go rozpoznawalna jest jako kto¶, kto dobrze wie, jak chce prze¿yæ swoje ¿ycie.
A¿ do okresu Edo (1600–1868) w Japonii tatua¿e wykonywane by³y tylko w postaci symbolicznych znaków; nie mia³y one wiele wspólnego z wyobra¼ni± ich twórców, a tym bardziej osób nosz±cych je. Tak na marginesie, trend ten, z niewielkimi zmianami utrzyma³ siê a¿ do dzi¶ i jest on powszechny na ca³ym ¶wiecie.
Trwaj± spory, kto w spo³eczeñstwie japoñskim nosi³ wówczas ten rodzaj tatua¿u. W opinii jednych, ich popularno¶æ zwi±zana by³a z jego ni¿szymi klasami, inni za¶ twierdz± zupe³nie co¶ przeciwnego. Wed³ug tych drugich, to przewa¿nie kupcy, którym nie wolno by³o siê obnosiæ ze swoim bogactwem, zaczêli zdobiæ swoje cia³o w³a¶nie w ten sposób. Pewnym jest, ¿e Irezumi sta³o siê znakiem rozpoznawalnym stra¿aków, którzy bêd±c lud¼mi aktywnymi, odwa¿nymi, zostali naznaczeni przez to twardym mêskim seksapilem. Tatua¿ dla tej grupy zawodowej by³ form± duchowego wsparcia i ochrony. Najchêtniej wykonywanym dla nich by³ „Zestaw Dziewiêciu Smoków”, co mia³o dawaæ im moc panowania nad wiatrem i wod±.
Tatua¿e wspó³czesnej Japonii
Rz±d japoñski, chc±c pokazaæ zachodnim spo³eczeñstwom, ¿e ich kraj staje siê podobny do ich kultur, zakaza³ na pocz±tku okresu Meiji ich wykonywania. Logicznym nastêpstwem takiego posuniêcia sta³o siê ¶cis³e zwi±zanie symboli Irezumi z ¶rodowiskiem przestêpczym. Pomimo tego, zafascynowani nimi obcokrajowcy przyje¿d¿ali do Japonii i wykonywali je u najzdolniejszych tatua¿ystów. Istnieje nie do koñca sprawdzona opowie¶æ, wed³ug której brytyjski monarcha, Edward VII, posiada³ na swym ramieniu wytatuowanego smoka wykonanego w tajemnicy przez Japoñczyka specjalizuj±cego siê w tej sztuce. Zadowolony z osi±gniêtego efektu, król wys³a³ artystê do swoich przyjació³ w Stanach Zjednoczonych. Gest ten mia³ byæ dowodem jego wielkiej przyja¼ni i dobrej woli.
Wykonywanie tatua¿y zosta³o zalegalizowane w Japonii dopiero w 1945 roku, ale nadal pozosta³o ono ¶ci¶le zwi±zane i kojarzone z tamtejsz± mafi±, jakuz±. Nawet do dzi¶ wstêp do niektórych ³a¼ni publicznych, klubów fitness jest zabroniony osobom z widocznymi na ich cia³ach Irezumi.
Ten rodzaj tatua¿u, który jest sztuk± sam± w sobie, jest nadal wykonywany rêcznie tylko przez nielicznych specjalistów, a sam proces jest bardzo bolesny, czasoch³onny i naprawdê bardzo kosztowny. Wykonanie typowej wielko¶ci przedstawienia mo¿e zabraæ, ¶rednio, od roku nawet a¿ do piêciu lat cotygodniowych wizyt. Potwierdza to, ¿e osoba decyduj±ca siê jego wykonanie musi byæ naprawdê zdeterminowan±, aby sprostaæ temu niezwykle trudnemu wyzwaniu.
Jak nale¿y odczytywaæ u¿yte w Irezumi symbole?
Smok
W zachodniej kulturze smok jest symbolem chciwo¶ci; ziej±ca ogniem istota zamieszkuje g³êbokie jaskinie, gdzie zazdro¶nie strze¿e zgromadzonych tam przez siebie skarbów. Jednak dla Japoñczyków stworzenia te s± zupe³nie czym¶ innym; s± uto¿samieniem m±dro¶ci, si³y i sprytu. Dziêki tym przymiotom potrafi± skutecznie manipulowaæ si³ami niebios, aby przysporzyæ ukochanym przez siebie ludziom jak najwiêkszych korzy¶ci. Wizerunek smoka w japoñskim domu ma symbolizowaæ wodê, któr± pijemy i powietrze którym oddychamy. £eb nie jest jednakowy w ka¿dym jego przedstawieniu; potrafi± bardzo ró¿niæ siê miêdzy sob±, poniewa¿ czêsto przybieraj± cechy charakterystyczne dla zwierz±t z którymi smok styka siê w swoim ¿yciu. Dlatego wiêc napotykamy wizerunki tych zwierz±t obdarzone demonicznym wzrokiem, lub, wprost przeciwnie, o ³agodnym spojrzeniu króliczych oczu. Czasami ich uszy pochodz± od krowy, posiadaj± wê¿owe brzuchy, a rogi na ich ³bach przypominaj± te noszone przez jelenia. Wybór smoka jako tematu przewodniego wykonywanego Irezumi wskazuje na to, ¿e osoba nosz±ca go chce aspirowaæ do najwy¿szych poziomów m±dro¶ci, rozs±dnie u¿ywaæ swej ogromnej si³y oraz byæ osob± wielkoduszn±. Przynajmniej 500-letni smok posiada kolorowe ³uski, ale je¶li uda im siê do¿yæ do sêdziwego wieku 1000 lat, wtedy mog± w jego wyobra¿eniu pojawiæ siê kolorowo upierzone skrzyd³a. Z ich p³uc mog± wydobywaæ siê p³omienie, jednak nie s± to stworzenia ¶ci¶le zwi±zane z ziemi±, s± one raczej kombinacj± wody i powietrza. Ich domem mog± byæ zarówno oceany, jak i chmury; dziêki temu maj± moc panowania nad ogniem i wiatrem. O ile s± symbolem si³y, to prawdziwe smoki ponad wszystko potrafi± pogodziæ ze sob± zupe³ne skrajno¶ci, s± mieszank± Yin i Yang (mrocznej i jasnej strony ludzkiej osobowo¶ci). Smoki zawsze zachowuj± siê w sposób nieco odmienny od siebie, a osoba niewtajemniczona w symbolikê sztuki Irezumi nie potrafi dostrzec i zrozumieæ tych ró¿nic. Bardzo wa¿nym jest skupienie swej uwagi na najmniejszych detalach przedstawionego zwierzêcia. Dla przyk³adu, smok z zamkniêt± paszcz± jest mniej agresywny, poniewa¿ z³e demony nie mog± dostaæ siê przez to do jego wnêtrza. Analogicznie, smok z otwart± paszcz± pozwala si³om okrutnego z³a zaw³adn±æ swoj± natur±. Stworzenie to mo¿e trzymaæ w swych szponach ró¿nego rodzaju klejnoty, co oznacza kontrolê nad wiatrem, deszczem, ogniem, a nawet planetami. Inne przedmioty trzymane przez smoka s± charakterystyczne dla religii hinduistycznej i reprezentuj± duchowo¶æ niebios, która w ten sposób jest chroniona przed tymi, którzy chcieliby zaw³adn±æ nimi dla w³asnych korzy¶ci.
Karp Koi
Dla osób zwi±zanych z zachodni± kultur± jest czym¶ bardzo zaskakuj±cym, ¿e koi dla Japoñczyków jest czym¶ du¿o wiêcej, ni¿ tylko bajecznie kolorow± ryb± hodowlan±. Jest to, przede wszystkim, bohater bardzo wielu popularnych opowie¶ci, bajek, starych mitów, a przez to motyw przewodni tatua¿y. Dzieje siê tak ze wzglêdu na jego niezwyk³e zdolno¶ci, którymi chêtnie pochwaliliby siê niejeden prawdziwy mê¿czyzna. Istnieje przekonanie, ¿e ryba ta potrafi wytrwale wspinaæ w górê rw±cych wodospadów, a z³apana przez rybaka bêdzie ¶wiadomie i mê¿nie oczekiwaæ na swoj± nieuchronn± ¶mieræ. Jedna z legend opowiada o karpiu, który dziêki swojej nies³ychanej determinacji by³ w stanie na ¯ó³tej Rzece (Huang He – przyp. t³umacza) wp³yn±æ w górê wodospadu w miejscu zwanym Bram± Smoka. W nagrodê za swoj± uporczyw± walkê zosta³ przez niebiosa przemieniony w przepiêknego smoka. Ta bardzo popularna opowie¶æ jest tak¿e widoczna w symbolice Irezumi. Wykonany tatua¿ koi ma „opisywaæ” nosz±c± go osobê jako kogo¶ bardzo ambitnego, posiadaj±cego niez³omn± motywacjê w d±¿eniu do osi±gniêcia raz wyznaczonego celu. W ten sposób wyra¿any jest ponadto przekonanie, ¿e ca³e nasze ¿ycie jest tylko krótkim, choæ niekiedy bardzotrudnym testem osobowo¶ci. Próbuj±c w pe³ni zrozumieæ symbolikê Irezumi zwi±zan± z koi, trzeba jednak wiedzieæ, ¿e nie wszystkie te zwierzêta szczê¶liwe docieraj± do Bramy Smoka... W folklorze japoñskim znana jest opowie¶æ o ogromnym karpiu, który zosta³ zabity przez ma³ego ch³opca z rybackiej wioski. Czyn ten rozs³awi³ m³odego rybaka, którego od tamtego czasu zaczêto nazywaæ Z³otym Ch³opcem – Kintaro. Wizerunek karpia, symbolizuj±cy typowo mêskie warto¶ci, zosta³ tak¿e zaanektowany przez twórców corocznego japoñskiego „Festiwalu Ch³opców”. W czasie jego trwania ka¿da z rodzin posiadaj±ca syna wywiesza na swoich domach ogromne flagi z wizerunkiem koi, obowi±zkowo po jednej dla ka¿dego z nich.
Tora – tygrys
Uznawany przez Chiñczyków za króla zwierz±t l±dowych, tygrys uto¿samia si³ê, odwagê oraz symbolizuje d³ugie ¿ycie. Jest w stanie skutecznie chroniæ ludzi przed nieszczê¶ciem, chorobami i czyhaj±cymi na nich gro¼nymi demonami. Na wielu starych litografiach przedstawiony zosta³ w³a¶nie podczas walki z tymi z³ymi duchami. Tygrys jest jednym z czterech ¶wiêtych zwierz±t, który jednocze¶nie symbolizuje kierunek pó³nocny i jesieñ, oraz posiada tak¿e w³adzê nad wiatrem.
Lew Fu
Azjatycki Fu, nazywamy tak¿e Lwem Buddy, jest bardzo czêsto wykorzystywanym symbolem we wschodniej sztuce, choæ byæ mo¿e jego pochodzenie, prawdopodobnie, nie jest zwi±zane z buddyzmem. Lokalne wierzenie Shinto, które jest starsze od tej religii, tak¿e posiada lwa jako symbol istoty bêd±cej opiekunem swoich wyznawców. Charakterystyczny dla niego czerwony ³eb nie tylko posiada moc chronienia przed z³ymi mocami, ale tak¿e sprowadza na ludzi bogactwo oraz obdarza ich zdrowiem. Fu jest symbolem ochrony, si³y i odwagi. Wed³ug legendy, kiedy by³ on jeszcze ma³ym lwi±tkiem jego matka zrzuci³a go wraz z ca³ym rodzeñstwem z wysokiej ska³y wprost do morza; tylko jemu, jako najsilniejszemu, uda³o siê ocaleæ. Fu czêsto wystêpuje w parach, na przyk³ad, jako rze¼by strzeg±ce drzwi wej¶ciowych do japoñskich domów. Zwierze siedz±ce po lewej stronie jest przewa¿nie lwic± i posiada otwart± paszczê – symbolizuje to jej mo¿liwo¶æ wyrzucenia ze swojego wnêtrza z³ych mocy. Jeden z jej pazurów spoczywa na kuli, co reprezentuje jednocze¶nie niebiosa i kanony hinduistycznego prawa. Lew po prawej stronie wej¶cia to samiec, maj±c zamkniêt± paszczê chroni w ten sposób przed przenikaniem z³ych mocy do chronionego przez siebie wnêtrza. Jego pazur spoczywa na le¿±cym na grzbiecie ma³ym szczeniêciu symbolizuj±cym ziemiê.
Feniks
Ten mitologiczny ptak bardzo silnie wp³ywa na ludzk± wyobra¼nie g³ównie przez to, ¿e obdarzony zosta³ darem nie¶miertelno¶ci. Po sp³oniêciu ¿ywcem, potrafi nieskoñczenie wiele razy odradzaæ siê na nowo ze swoich w³asnych popio³ów. Jego imiê pochodzi od greckiego s³owa okre¶laj±cego silnie kojarzony z ogniem czerwony kolor, a jego odpowiednikiem w staro¿ytnych Chinach by³ ptak Feng-huang. Bez wzglêdu na ró¿nice kulturowe na zawsze sta³ siê on symbolem nie¶miertelno¶ci duszy, ale tak¿e triumfem ¿ycia nad ¶mierci±. Osoby decyduj±ce siê na tatua¿ feniksa chc± zademonstrowaæ swoj± si³ê do podnoszenia siê nawet z najgorszych tragedii ¿yciowych.
Jak nale¿y odczytywaæ u¿yte w Irezumi symbole?
Oni
Oni, czyli rogate demony, bêd±c uciele¶nieniem przemocy i zniszczenia, to popularny motyw japoñskiej kultury i sztuki. Przedstawiane s± jako ró¿owe, czerwone lub sine istoty, a ich pyski wystylizowane s± na wzór wschodniej maski teatralnej. S± stra¿nikami hinduskiego piek³a, gdzie najpierw torturuj±, a potem po¿eraj± ¿ywcem cia³a potêpionych. Ne s± jednak uciele¶nieniem z³a, poniewa¿, na mocy boskich wyroków, musz± wykonywaæ te okrutne zadanie. Bardzo czêsto przypisuje siê im pe³n± odpowiedzialno¶æ za drêcz±ce nas choroby, bêd±ce kar± za pope³nione grzechy. Bogowie wiatru Fujin i grzmotu Raijin, czêsto ukazuj±cy siê swoje z³owrogie oblicza w burzowych chmurach, s± tak¿e uto¿samiani z tymi istotami. W wielu opowie¶ciach pojawia siê ponadto postaæ innego potê¿nego ducha, bêd±cego w istocie królem Oni. Obdarzony nadnaturaln± niebiañsk± moc±, Onijin wprowadza równowagê w zachwian± przez z³e demony harmoniê ¶wiata. W starszych ba¶niach japoñskich wystêpuj± Oni jako pe³ne ¿yczliwo¶ci istoty, którymi zostaæ mogli tylko zmarli mnisi, a ich g³ównym zadaniem jest chronienie buddyjskich ¶wi±tyñ.
Czaszka
Tak naprawdê symbol ten ma du¿o bardziej z³o¿one znaczenie ni¿ nam siê to wydaje, i nie wyra¿a jedynie gniewu, grozy, niebezpieczeñstwa, czy strachu przed ¶mierci±. Pocz±tkowo ¿adne z wy¿ej wymienionych znaczeñ nie by³o kojarzone z ludzk± czaszk±. Zamiast tego, wykorzystywano j± jako symbol okre¶laj±cy „wielk± zmianê” i sztukê godziwego ¿ycia. W staro¿ytnych kulturach zawsze uto¿samiano j± z umiejêtno¶ci± docenienia swojej osobowo¶ci i zmian w niej nastêpuj±cych. Mo¿e w³a¶nie dlatego z up³ywem czasu zaczêto kojarzyæ j± ze ¶mierci±, poniewa¿ jest to najwa¿niejsza i najwiêksza ze zmian, jakie dane bêdzie nam do¶wiadczyæ. Dzi¶, co jest naprawdê wielkim nieporozumieniem, wiêkszo¶æ konserwatywnie nastawionych ludzi automatycznie kojarzy symbol ludzkiej czaszki z czym¶ jednoznacznie i ca³kowicie negatywnym.
W±¿
Nie bêdzie przesady w stwierdzeniu, ¿e w±¿ jest jednym z najbardziej symbolicznych zwierz±t. Mówi siê o nim, ¿e posiada nadnaturalne zdolno¶ci, takie jak ochrona przed chorobami i klêskami naturalnymi, a tak¿e posiada moc zsy³ania deszczu w okresie najwiêkszych suszy. Zwierze to ³±czone jest z darem przepowiadania przysz³o¶ci, i przez to uwa¿ane jest za uciele¶nienie ¿yciowej m±dro¶ci. Przypisany jest mu dar przewidywania z³ych konsekwencji nierozwa¿nych dzia³añ, i to, ¿e porzucaj± miejsca w których maj± siê wydarzyæ tragiczne wydarzenia. Czasami wê¿e s± w stanie przeistoczyæ siê w cz³owieka; w szczególno¶ci w z³± i zazdrosn± o mê¿czyznê kobietê. Pomimo tego, nie jest on kojarzony z czym¶ z³ym. Dla przyk³adu, wielu w³a¶cicieli dalekowschodnich sklepów zawiesza przedstawienia tych zwierz±t w pobli¿u wej¶æ, co ma przynie¶æ im sukces w handlu. W opowie¶ciach prawie wszystkich staro¿ytnych ludów azjatyckich w±¿ obdarza³ ludzi drogocennymi darami, bardzo czêsto per³ami. Gdzie indziej wystêpuj± jako stra¿nicy skarbów i miejsc ¶wiêtych, a ich jad, je¶li upadnie na u¶wiêcon± ziemiê, mo¿e przekszta³ciæ siê w niezwykle cenne klejnoty. W niektórych regionach ¶wiata znalezienie wê¿a w domu jest czym¶ bardzo po¿±danym, poniewa¿ jest to równoznaczne z pojawieniem siê pod jego postaci± duchów przodków. W chiñskim zodiaku, ludzie, którzy urodzili siê w Roku Wê¿a, s± generalnie bardzo skryci, ale przy tym czêsto obdarzeni niezwyk³a m±dro¶ci±. Charakteryzuje siê ich jako filozofów i my¶licieli uwielbiaj±cych spêdzaæ czas na b³yskotliwych konwersacjach lub g³êbokich dysputach filozoficznych. Jakkolwiek s± chêtni do wys³uchania rad dawanych im przez innych, to jednak bardzo rzadko stosuj± siê do nich. Co jest rzecz± naprawdê rzadko spotykan±, potrafi± bardzo starannie przygotowaæ ka¿dy swój ruch i wytrwale realizowaæ skomplikowane plany. Jednocze¶nie, kiedy jest taka potrzeba, potrafi± dzia³aæ zadziwiaj±co szybko i przez to niezwykle skutecznie. W Irezumi w±¿ jest u¿ywany jako symbol, dziêki któremu mo¿na wyraziæ potrzebê boskiej opieki, a zarazem jest to wyra¼na demonstracja niezwykle silnej psychiki.
Peonia
We wschodniej kulturze kwiat ten, ze wzglêdu na swoj± piêkno¶æ, jest uwa¿any za królow± kwiatów. Chêtnie wybierany jest jako motyw przewodni tatua¿y, poniewa¿ jest kwintesencj± elegancji i bogactwa. Mo¿e to byæ czym¶ dziwnym, ale osoba nosz±ca taki tatua¿ uwa¿ana jest zarazem jako lubi±c± hazard, podejmuj±c± w ¿yciu ogromne ryzyko, i nie przejmuj±c± siê skutkami swoich, nie do koñca przemy¶lanych, dzia³añ.
Li¶æ Klonu
Jednym z najpopularniejszych drzew sadzonych w Japonii jest klon. W sztuce tego kraju bardzo czêsto wykorzystywany jest motyw niesionych przez wiatr lub wodê klonowych li¶ci, co ma symbolizowaæ up³yw czasu oraz si³ê wiatru. Jest to tak¿e symbol kochanków, a tak¿e odradzania siê ¿ycia w cyklu pór roku.
Kwiat kwitn±cej wi¶ni
Motyw tej ro¶liny w wykonywanym Irezumi du¿o czê¶ciej wystêpuje jako jeden z wielu elementów ca³ego obrazu. Czasami szkoda, ¿e nie jest on jego najwa¿niejszym symbolem, poniewa¿ subtelna piêkno¶æ ma³ych kwiatów z ³atwo¶ci± potrafi zaw³adn±æ wyobra¼ni± osób patrz±cych na tatua¿. Delikatno¶æ kwiatu wi¶ni jest dla Japoñczyków logicznym nawi±zaniem do uroku i krucho¶ci ludzkiego ¿ycia.
¬ród³o: www.clarknorthtattoo.com